หลักสูตรที่จะนำมาวางแผน
คือ หลักสูตรสาระการเรียนรู้ท้องถิ่น เรื่องเยาวราชศึกษาโดยดำเนินการตามแนวทางการวางแผนหลักสูตร 10 ข้อ ของ ฮาร์เด็น (Harden.1986) ดังนี้
1.
ความต้องการจำเป็นของหลักสูตร หรือโปรแกรมการศึกษาที่จะต้องได้รับการตอบสนอง
ความต้องการจำเป็นในการจัดทำหลักสูตรสาระการเรียนรู้ท้องถิ่น เรื่อง
เยาวราชศึกษา เกิดจากเหตุผล 3 ประการ ดังนี้
1) ความต้องการจำเป็นตามเป้าหมายของหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน
พ.ศ. 2551 ที่กำหนดมาตรฐานการเรียนรู้
และตัวชี้วัดที่ผู้เรียนต้องเรียนรู้ เกี่ยวกับท้องถิ่นของตนเอง
2) จากการวิเคราะห์ประมวลเอกสาร และจดหมายเหตุวัฒนธรรม
พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์และภูมิปัญญา ของชุมชนชาวจีนในเยาวราช
3) สัมภาษณ์บุคคล “ภูมิปัญญาท้องถิ่น”
2. ผลการเรียนรู้ของผู้เรียนที่คาดว่าจะให้เกิดขึ้น
ตารางแสดงหน่วยการเรียนรู้ เรื่อง เยาวราชศึกษา(รวม 24 ชั่วโมง)
|
หน่วยการเรียนรู้ที่
|
ชื่อหน่วยการเรียนรู้
|
ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง
|
สาระการเรียนรู้
|
เวลา/ชั่วโมง
|
|
1
|
สภาพทั่วไปของถนนเยาวราช
|
1. รู้และเข้าใจเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของชาวจีนในเยาวราช
|
1. ประวัติความเป็นมาของอำเภอเยาวราช
|
3
|
|
|
|
2. รู้ และเข้าใจเกี่ยวกับ ที่ตั้ง อาณาเขต และการคมนาคมของเขตสัมพันธวงศ์
|
2. ที่ตั้ง อาณาเขต และการคมนาคม
|
|
|
|
|
3. บอกและอธิบายลักษณะภูมิอากาศของเขตสัมพันธวงศ์ที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินชีวิต
|
3. ลักษณะภูมิประเทศ และภูมิอากาศ
|
|
|
2
|
สังคมและความเป็นอยู่
|
1. สามารถรวบรวมข้อมูลของการทำอาชีพของชาวเยาวราช
|
1. การประกอบอาชีพของประชากรในเขตสัมพันธวงศ์
|
10
|
|
|
|
2. ศึกษาวิเคราะห์
เปรียบเทียบผลงานของภูมิปัญญาท้องถิ่น และอาชีพของคนในเยาวราชในอดีตและปัจจุบัน
|
2. บุคคลสำคัญ และภูมิปัญญาท้องถิ่นในเยาวราช
|
|
|
|
|
|
3. เรียนรู้กับภูมิปัญญาท้องถิ่น
|
|
|
3
|
แหล่งเรียนรู้วัฒนธรรมขนบธรรมเนียมประเพณีในเยาวราช
|
1. ศึกษา รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับสถานที่สำคัญ
สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ในเยาวราช รวมทั้งสิ่งของเก่าแก่โบราณ
|
1. โบราณสถาน โบราณวัตถุ และสถานที่สำคัญในเยาวราช
|
11
|
|
|
|
2. อภิปรายและสรุปถึงแนวทางในการอนุรักษ์
โบราณสถาน โบราณวัตถุ และสถานที่สำคัญในเยาวราช
|
2. เตรียมตัวไปแหล่งเรียนรู้
|
|
|
|
|
|
3. ศึกษาแหล่งเรียนรู้ วัดและศาลเจ้าโบราณในเยาวราช
|
|
|
|
|
|
4.ความเชื่อและวัฒนธรรมประเพณีในท้องถิ่น
|
|
ตารางแสดงการวิเคราะห์มาตรฐานการเรียนรู้ (ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5)
|
กลุ่มสาระการเรียนรู้
|
มาตรฐานการเรียนรู้
|
ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง
|
|
สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
|
มาตรฐาน ส 2.1
ปฏิบัติตนตามหน้าที่การเป็นพลเมืองที่ดีตามกฎหมาย
ประเพณีและวัฒนธรรมไทย ดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทย และสังคมโลกอย่างสันติสุข
|
1.รู้และเข้าใจเกี่ยวกับประเพณี ความเชื่อที่สำคัญของเยาวราช
2. อภิปรายและสรุปถึงแนวทางในการอนุรักษ์
ความเชื่อ และวัฒนธรรมประเพณีของเยาวราช
|
|
|
มาตรฐาน ส 4.3
เข้าใจความเป็นมาของท้องถิ่น วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความภาคภูมิใจ
และธำรงความเป็นไทย
|
1. รู้และเข้าใจเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของเยาวราช
2. สามารถรวบรวมข้อมูลของภูมิปัญญาท้องถิ่น
และอาชีพของคนในเยาวราชทองทั้งในอดีตและปัจจุบัน
3. ศึกษา วิเคราะห์
เปรียบเทียบผลงานของภูมิปัญญาท้องถิ่น และอาชีพของคนในเยาวราช ในอดีตและปัจจุบัน
|
|
|
มาตรฐาน ส 5.1
เข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ
ตระหนักถึงความสัมพันธ์ของสรรพสิ่งที่ปรากฏในระหว่างที่
ซึ่งมีผลต่อกันและกันในระบบธรรมชาติ ใช้แผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหาข้อมูลภูมิสารสนเทศ
ซึ่งจะนำไปสู่การใช้ และพัฒนาการอย่างมีประสิทธิภาพ
|
1. รู้ และเข้าใจเกี่ยวกับลักษณะภูมิประเทศของเยาวราช
2. บอกลักษณะภูมิอากาศของเยาวราช
3. อธิบายถึงลักษณะภูมิประเทศ
และภูมิอากาศที่เกี่ยวข้องกับการดำรงชีวิตของประชากรในเยาวราช
|
|
สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
|
มาตรฐาน ส 5.2
เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสภาพแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิดการสร้างสรรค์ทางวัฒนธรรม
และมีจิตสำนึกอนุรักษ์ทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน
|
1. ศึกษารวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับโบราณสถาน โบราณวัตถุ และสถานที่สำคัญ
ในเยาวราช
2. อภิปรายและสรุปถึงแนวทางในการอนุรักษ์โบราณสถาน
โบราณวัตถุ และสถานที่สำคัญในเยาวราช
|
3. ขอบข่ายเนื้อหาสาระของหลักสูตร
การเรียนรู้ในบริบทท้องถิ่นกับมาตรฐานการเรียนรู้ในกลุ่มสาระการเรียนรู้
สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ที่สอดคล้องกับหน่วยการเรียนรู้ เรื่อง เยาวราชศึกษา
สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 มีเนื้อหาที่ใช้ในการศึกษาเป็นเนื้อหาสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ซึ่งเป็นเนื้อหาในสาระ คือ
สาระที่ 2 หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม
และการดำเนินชีวิตในสังคม
มาตรฐาน ส 2.1 ปฏิบัติตนตามหน้าที่การเป็นพลเมืองดีตามกฎหมาย
ประเพณี และวัฒนธรรมไทย ดำรงชีวิตอยู่รวมกันในสังคมไทย และสังคมโลกอย่างสันติสุข
สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์
มาตรฐาน ส 4.3 เข้าใจความเป็นมาของชาติไทย
วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความภาคภูมิใจ และธำรงความเป็นไทย
สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์
มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ
ตระหนักถึงความสัมพันธ์ของสรรพสิ่งในระวางที่ ซึ่งมีผลต่อกันและกันในระบบธรรมชาติ
ใช้แผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหาข้อมูล ภูมิสารสนเทศ ซึ่งจะนำไปสู่การใช้
และพัฒนาการอย่างมีประสิทธิภาพ
มาตรฐาน 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสภาพแวดล้อมทางกายภาพ
ที่ก่อให้เกิดการสร้างสรรค์ทางวัฒนธรรม และมีจิตสำนึก
อนุรักษ์ทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน
4. การจัดระเบียบระบบเนื้อหาสาระของหลักสูตร
|
หน่วย
|
แผนที่
|
สาระการเรียนรู้
|
ชั่วโมง
|
|
ทดสอบ
|
|
ทดสอบก่อนเรียน
|
|
|
1
|
ที่ตั้ง อาณาเขต และการคมนาคม
|
1
|
|
|
หน่วยที่ 1 สภาพทั่วไป
ของเยาวราช
|
2
|
ลักษณะภูมิประเทศ และภูมิอากาศ
|
1
|
|
3
|
ประวัติความเป็นมาของชนชาวจีนในเยาวราช
|
1
|
|
|
4
|
การประกอบอาชีพของประชาชนในเยาวราช
|
2
|
|
|
หน่วยที่ 2 สังคมและ
ความเป็นอยู่ ในเยาวราช
|
5
|
บุคคลสำคัญ และภูมิปัญญาท้องถิ่นในเยาวราช
|
3
|
|
6
|
เรียนรู้กับภูมิปัญญาท้องถิ่น
|
5
|
|
|
7
|
ศาลเจ้าและสถานที่ศักดิ์สิทธิ์สำคัญในเยาวราช
|
2
|
|
|
หน่วยที่ 3 แหล่งเรียนรู้
วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณี
ในเยาวราช
|
8
|
เตรียมตัวไปแหล่งเรียนรู้
|
2
|
|
9
|
ศึกษาแหล่งเรียนรู้โบราณสถาน โบราณวัตถุ ในเยาวราช
|
5
|
|
|
10
|
ความเชื่อ และวัฒนธรรมประเพณีในท้องถิ่นศึกษา
แหล่งเรียนรู้โบราณสถาน โบราณวัตถุ
|
2
|
|
|
ทดสอบ
|
|
ทดสอบหลังเรียน
|
|
5. กลยุทธ์การศึกษาที่นำมาใช้ในการสอน
กลยุทธ์ที่นำมาใช้ในการสอน คือการเลือกใช้สื่อการเรียนรู้ต่างๆ
เพื่อให้การเรียนการสอนบรรลุตามวัตถุประสงค์ มีหลายลักษณะ ทั้งสื่อธรรมชาติ
สื่อสิ่งพิมพ์ สื่ออื่นๆ ซึ่งช่วยส่งเสริมให้การเรียนรู้เป็นไปอย่างมีคุณค่า เช่น
แผนที่ แผนภูมิ ใบความรู้ บัตรกิจกรรม รูปภาพ ของจริง แหล่งเรียนรู้โบราณสถาน
โบราณวัตถุ และภูมิปัญญาท้องถิ่น
6. วิธีสอนที่นำมาใช้ในการสอนทั้งกลุ่มใหญ่ กลุ่มย่อย รวมถึงเทคโนโลยี
การเรียนรู้ใหม่ๆ
จัดการเรียนรู้ ยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยนำกระบวนการเรียนรู้ในกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา
ศาสนาและวัฒนธรรม มาเชื่อมโยงในการจัดการเรียนการสอน ในลักษณะผู้สอนคนเดียว
โดยเชื่อมโยงสาระการเรียนรู้ต่างๆ ในกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา
ศาสนาและวัฒนธรรม กับหัวข้อเรื่องที่สอดคล้องกับสาระที่กำหนด
จัดกิจกรรมการเรียนโดยแบ่งนักเรียนเป็นกลุ่มโดยให้แต่ละกลุ่ม มีนักเรียนชายและหญิง
มีเด็กเก่งและเด็กอ่อน และไม่ซ้ำกันในแต่ละกิจกรรม
เพื่อให้เด็กเกิดความรักและความสามัคคี มีการช่วยเหลือซึ่งกันและกัน
ให้นักเรียนอ่านใบความรู้ ปฏิบัติตามบัตรกิจกรรม
มีการศึกษาแหล่งเรียนรู้นอกสถานที่โบราณสถาน โบราณวัตถุ
ศึกษาแหล่งเรียนรู้อาชีพจากภูมิปัญญาท้องถิ่น
และศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติมจากการสอบถามผู้ปกครอง ผู้รู้ในท้องถิ่น
หนังสือในห้องสมุด และค้นคว้าจากอินเทอร์เน็ต
7. การประเมินความก้าวหน้าในการเรียนรู้และการสอน
การวัดประเมินผลการเรียนรู้ เป็นกระบวนการที่ผู้สอนใช้พัฒนาคุณภาพผู้เรียน
เพราะจะช่วยให้เห็นพัฒนาการ ความก้าวหน้า และความสำเร็จทางการเรียนของผู้เรียน
ดังนี้
1) วัดและประเมินผลก่อนเรียน
จากแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนหน่วยการเรียนรู้ เรื่อง เยาวราชศึกษา
สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
2) วัดและประเมินผลระหว่างเรียน จากการปฏิบัติตามบัตรกิจกรรม
3) วัดและประเมินผลหลังเรียน
จากแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนหน่วยการเรียนรู้ เรื่อง เยาวราชศึกษา
สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
8. การสื่อสารในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับหลักสูตรกับบุคคลที่เกี่ยวข้อง
รวมถึงผู้เรียน มีการกำหนดคำชี้แจงในการใช้แผนการจัดการเรียนรู้ ดังนี้
1) ก่อนสอน ผู้สอนต้องศึกษาแผนการจัดการเรียนรู้ หน่วยการเรียนรู้ เรื่อง เยาวราชศึกษา
2) ก่อนสอนต้องประชุมผู้ปกครองนักเรียน หรือมีหนังสือชี้แจงการจัดการเรียนรู้
เรื่อง เยาวราชศึกษา ให้แก่นักเรียน
และขอความร่วมมือผู้ปกครองในการให้คำแนะนำในการทำแบบฝึกหัด
เมื่อนักเรียนนำกลับไปทำเป็นการบ้าน
3) ครูศึกษาประวัติของเด็กเกี่ยวกับครอบครัว และการเรียนของนักเรียน
โดยเฉพาะทักษะภาษาไทย เพื่อเป็นแนวทาง ในการจัดกิจกรรม
การเรียนการสอนให้แก่นักเรียน
4) ทดสอบก่อนเรียนโดยใช้แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
ที่สร้างขึ้นตามขั้นตอน ของการสร้างแบบทดสอบ จำนวน 30 ข้อ แล้วบันทึกผลคะแนนลงในแบบบันทึกผลคะแนน
5) ดำเนินการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน โดยใช้แผนการจัดการเรียนรู้
หน่วยการเรียนรู้ เรื่อง เยาวราชศึกษา จำนวน 10 แผนการเรียนรู้
ใช้เวลา 24 ชั่วโมง โดยจัดกิจกรรมควบคู่ไปกับเอกสารประกอบการเรียน
ซึ่งเป็นใบความรู้ จำนวน33 เรื่อง (ใบความรู้ที่ 1-33) และบัตรกิจกรรม จำนวน 13 กิจกรรม (บัตรกิจกรรมที่ 1-13)
6) เมื่อจบการเรียนรู้กิจกรรมครบทุกแผนการจัดการเรียนรู้ ให้ทดสอบหลังเรียน
ครูบันทึกผลคะแนนลงในแบบบันทึกผลคะแนน
7) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์จากกิจกรรมการเรียนรู้ จากแผนการเรียนรู้
หน่วยการเรียนรู้ เรื่อง เยาวราชศึกษา
8) หลังจากสิ้นสุดกิจกรรมการเรียนรู้ ตามแผนการจัดการเรียนรู้
หน่วยการเรียนรู้ เรื่อง เยาวราชศึกษา ต้องแจ้งผลการพัฒนาโดยการเปรียบเทียบจากการทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
เป็นการสรุปความก้าวหน้าโดยรวมอีกครั้ง
9) ให้นักเรียนตอบแบบสอบถาม ความคิดเห็นต่อการเรียนการสอน หน่วยการเรียนรู้
เรื่อง เยาวราชศึกษา เพื่อศึกษาความคิดเห็น
9. บริบทของการศึกษา
หลักสูตรสาระท้องถิ่น เรื่อง เยาวราชศึกษา เป็นหลักสูตรที่จัดทำขึ้น
เพื่อเป็นแนวทางในการจัดการเรียนรู้ให้กับนักเรียนในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เฉพาะโรงเรียนที่อยู่ในเขตพื้นที่ เขตสัมพันธวงศ์เท่านั้น สำหรับโรงเรียนที่อยู่ในเขตอื่นๆ
จะต้องสร้างและพัฒนาหลักสูตรสาระท้องถิ่นเป็นของตนเอง ขึ้นมาใหม่
โดยอาจนำตัวอย่างของหลักสูตรนี้ไปเป็นแนวทางในการดำเนินงาน
10. การบริหารจัดการหลักสูตร
ได้ดำเนินการนำหลักสูตรสาระท้องถิ่น เรื่อง เยาวราชศึกษา ดังนี้
|
วัน เดือน ปี
|
ระยะเวลา
|
แผนการจัดการเรียนรู้ที่/เรื่อง
|
จำนวน
(ชั่วโมง)
|
|
|
|
ทดสอบก่อนเรียน
|
|
|
(หมายเหตุ)
วัน เดือน
ปี
และระยะเวลา
โรงเรียนเป็นผู้
กำหนดเอง
|
หน่วยที่ 1 สภาพทั่วไปของเยาวราช
|
3
|
|
|
แผนที่ 1 ประวัติความเป็นมาของชรชาวจีนในเยาวราช
|
1
|
||
|
แผนที่ 2 ที่ตั้ง อาณาเขต และการคมนาคม
|
1
|
||
|
|
|
แผนที่ 3 ลักษณะภูมิประเทศ และภูมิอากาศ
|
1
|
|
|
|
หน่วยที่ 2 สังคมและความเป็นอยู่
|
10
|
|
|
|
แผนที่ 4 การประกอบอาชีพ
|
2
|
|
|
|
แผนที่ 5 บุคคลสำคัญ และภูมิปัญญาท้องถิ่น
|
3
|
|
|
|
แผนที่ 6 เรียนรู้กับภูมิปัญญาท้องถิ่น
|
5
|
|
|
|
หน่วยที่ 3 แหล่งเรียนรู้วัฒนธรรม
และขนบธรรมเนียมประเพณี
|
11
|
|
|
|
แผนที่ 7 โบราณสถานและโบราณวัตถุ
|
2
|
|
|
|
แผนที่ 8 เตรียมตัวไปแหล่งเรียนรู้
|
2
|
|
|
|
แผนที่ 9 ศึกษาแหล่งเรียนรู้
|
5
|
|
|
|
แผนที่ 10 ความเชื่อและวัฒนธรรมประเพณี
|
2
|
|
|
|
ทดสอบหลังเรียน
|
|
|
|
|
รวม 10 แผนการเรียนรู้ ใช้เวลา
|
24
|
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น